Barkod Nedir?
Barkod,
günlük hayatımızda birçok alanda karşımıza çıkmaktadır. Aldığımız her ürünün
üzerinde farklı kalınlıklarda çizgilerden ve rakamlardan oluşan etiketler
bulunur. Bu etiketlere barkod denir.
Barkod,
dikdörtgen biçiminde olan, birbirine paralel şekilde çizilmiş farklı
kalınlıktaki çizgilerden ve bu çizgiler arasında boşluklardan var olan, uzun ve
kısa şekilde hazırlanmış siyah çubuklar halinde oluşturulan simgelerdir. Barkodların
kullanılmasındaki amaç, verilerin hatasız ve otomatik olarak başka bir ortama
aktarılmasıdır.
Ürünün
stok kodu, referans numarası gibi önemli bilgilere barkod üzerinden
ulaşılabilir. Bu bilgiler bilgisayara el yardımıyla da girilebilir. Fakat bu
durum sağlıksızdır. Hata yapılma durumu oldukça fazladır. Daha sağlıklı ve
güvenilir olması için barkodlar ve barkod okuyucuları kullanılır.
Barkod
hazırlanırken, ürün hakkında açıklama veya ürün kodu içermemesi gerekmektedir.
Ürün hakkında sadece referans numarası bilgisi olması yeterlidir. Barkod
üzerine girilen referans numarası ile ürün hakkında bilgiler bilgisayara
işlenir. Referans numarası ürüne ait fiyat, stok miktarını içermez. O ürünü
bilgisayara kaydeder ve kayıtlı olan ürün üzerine bilgiler eklenir. Bu sayede
ürünün fiyatı, stok miktarı ve fiyatta yapılan değişikliklerin sadece
bilgisayar üzerinden değiştirilmesi o ürünü güncellemeye yeterli hale gelir.
Barkod
okuyucular tarafından barkod tarandığında sinyal bilgisayara gönderilir.
Bilgisayara gönderilen sinyal sayesinde, bilgisayara kayıtlı olan ürün kasada
görünür. Barkodun en büyük avantajı zaman ve maliyet kazancıdır. Çünkü
ürünlerin fiyatları ürün üzerine yazılsaydı, ürünün fiyatı değiştikçe
ambalajının da değişmesi gerekecekti. Bu da çok büyük maliyet kaybına neden
olurdu.
Barkod
üzerinde iki bölüm bulunur. Rakamlar ve çizgiler. Rakamlar bizim
algılayabildiğimiz ve el ile giriş yapabildiğimiz, çizgiler ise makineler
tarafından okunabilen kısımdır.
Barkod Üzerindeki Çizgiler ve Rakamlar Ne Anlama Gelir?
Barkodlar
farklı kalınlıkta çizgiler ve boşluklardan oluşur. Üzerinde bulunan siyah
çizgiler “1”, boşluklar ise “0” sayısını ifade eder. Her çizginin kalınlığına
göre anlamı değişmektedir. En ince siyah çizgi bir birimi (1) ifade ederken en
kalın siyah çizgi dört birimi (1111) ifade etmektedir. Çizgilerde olduğu gibi
boşluklarda da bu durum söz konusudur. En dar boşluk bir birimi (0) ifade eder,
en geniş boşluk ise dört birimi (0000) ifade eder.
En
çok bilinen ve Türkiye’nin de kullandığı barkod çeşidi EAN-13 barkodudur. Bu
barkod 13 haneden oluşmaktadır. 13 haneli olan yapı 4 kısma ayrılmıştır. İlk 3
rakamın bulunduğu kısım birinci kısımdır. Birinci kısım; ülke veya simge kodunu
gösterir. Ülkeden ülkeye değişir. Çünkü her ülkenin kendine ait kodu bulunur.
Ülke kodundan sonra gelen 4 rakam ikinci kısımdır. Burası da firma kodunun
gösterildiği yerdir. Firma kodundan sonra gelen 5 rakam üçüncü kısımdır. Ürün
tanıtımı için kullanılır. Son kalan rakam da dördüncü kısımdır. Son rakam
barkodun doğru okunabilmesi için hesaplamalar sonucu oluşmuştur.